مدیریت رنگ در چاپ

چالشهای انسانی و سخت افزاری

به دست آوردن رنگهای مطلوب و مورد تأیید مشتری و یا مطابق اورجینال در کار چاپی، همیشه یکی از چالشهای اساسی در صنعت چاپ بوده است. این مسأله به خاطر عوامل فراوانی که در آن مؤثر هستند، از پیچیدگی خاصی برخوردار است. لیکن دانشی در این زمینه شکل گرفته که به مدیریت رنگ موسوم است.

مدیریت رنگ، همه عوامل و مراحل تاثیرگذار در شکل گیری رنگ در چاپ را از مرحله قبل از چاپ تا پس از آن مورد  تجزیه و تحلیل قرار میدهد.

مدیریت رنگ؛ مدیریت کیفیت

مدیریت رنگ قسمتی از یک سیستم کنترل کیفیت جامع است و به مسیری که رنگ از مرحله طراحی تا چاپ پشت  سر می گذارد، مربوط میشود :

اثربخشی اندازه ها با استفاده از سیستمهای گردش کار پیش ازچاپ دیجیتال، شبکه سازی و تنظیمات ماشین چاپ  با پشتیبانی نرم افزار، افزایش پیدا میکند.

 گردش کار رنگ شامل این مراحل میشود:

-تنظیم ماشین چاپ

-تعیین استانداردهای رنگ و مقادیر آن

-انتخاب الستیک سیلندر مناسب و مرکب

-ایجاد شرایط استاندارد برای تولید چاپ

-کنترل کیفیت از طریق اندازهگیری و نظارت در طول فرایند چاپ

-تولید فیلم یا پلیت و ارزیابی کیفیت آنها

-کالیبره کردن دستگاه کامپیوتر به پلیت

_هماهنگ کردن دادههای 3 CIP و اسکنرهای پلیت) -تهیه پروف(

نمونه گیری یا مشاهده آخرین وضعیت کار در هر مرحله

-ارزیابی کیفیت پروف ها

-چاپ جداول ویژه (Charts Test)

برای ساخت پروفایلهای استاندارد ICC )کنسرسیوم بین المللی رنگ( که به اصطلاح اثر انگشت یا Prints Finger ماشین چاپ نامیده میشود

-ساخت پروفایلهای خروجی

 فایلهایICC برای استانداردهای چاپی ویژه هر کار

-ساخت پروفایل ICC برای هر یک از تجهیزات از جمله مونیتور، اسکنر، پروفر و غیره

-ضمیمه کردن و فعال کردن تنظیمات مدیریت رنگ در تولیدات نرم افزاری به فرایندها فکر کنید

در بحث مدیریت رنگ آنچه حائز اهمیت است، این است که تمامی مراحل کار به عنوان فرایندهای جداگانه (از جمله  کامپیوتر به پلیت ) به حساب بیایند زیرا هر کدام تابع نوساناتی هستند که تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله عملکرد  لیزر، دولوپر، پلیت یا فیلم قرار دارند.

یک سیستم مدیریت رنگ تنها در حالتی میتواند خوب عمل کند که هر کدام از مراحل کاری به طور جداگانه و در نهایت کل گردش کار از استاندارد خاصی تابعیت کند.

به همین خاطر مقدار میانگین (Value Mean )هر فرایند باید معین شود و نوسانات و وضعیتهای خاص و مقدارهای حداکثری (Values Extrem )  که هرگز نباید به  آنها رسید نیز در نظر گرفته شود. هنگامی که تحت شرایط استاندارد کار میکنید، مقادیر استاندارد نیز باید بدون هیچ مشکلی و در هر زمان باز تولید شود.

"تعریف استانداردهای رنگ"

مقادیر یا ارزشهای کالریمتریک و دنسیتومتریک استاندارد ICC

)کنسرسیوم بین المللی رنگ( و همچنین استاندارد ایزو برای چاپ افست و مرکبهای چاپ تنها در مورد چهاررنگ اصلی CMYK اعمال میشوند.

به عنوان مثال میتوان استاندارد ایزو 12647 را برای چاپ افست ورقی، رول تجاری و روزنامه نام برد. این تعاریف، تولید رنگهای اصلی چاپ را با کمترین چالش تضمین میکنند و اپراتور چاپ میتواند با اعمال استانداردها به آنها اطمینان کند.

با این وجود مرکبهای چهاررنگ اصلی که توسط تولیدکنندگان مختلف ارایه میشوند حتی با اعمال استاندارد یکسان در هنگام چاپ عملکردی متفاوت  ارایه میدهند.

رنگهای خاص یک چالش خاص را می طلبد چاپ چهاررنگ اصلی با رعایت استانداردها، به درستی امکانپذیر است ولی رنگ های خاص (تکرنگها) چالشهای خاص خود را دارند . رنگهای خاص در بعضی کارها به چهاررنگ اصلی اضافه میشوند.  ساختن مرکب برای رنگهای خاص همواره باید در خارج از ماشین چاپ انجام شود و با کمک تجهیزات اندازه گیری دستی مقادیر کالریمتریک آنها کنترل شود. این مقادیر باید با مقادیر اسمی (Nominal)هماهنگ باشند.  برای مشتریان سختگیر میتوان این اندازه ها را ثبت کرد و از این طریق به آنها اثبات کرد که مقادیر دلخواه در این اندازه گیریها به دست آمده است.  اگر رنگهای خاص از تولیدکنندگانی خریداری شده که آنها را در کارخانه از قبل مخلوط کرده و به صورت آماده در اختیار مشتریان قرار میدهند باید از این تولیدکنندگان خواسته شود تا مقادیر کالریمتریک برای ورقهای چاپ  شده تر و ورقهای خشک شده را به طور جداگانه ارایه دهند. این مقادیر باید با تولید چاپی واقعی متناسب و منطبق  باشند.

چند توصیه برای اندازه گیری رنگ

-به جهت کاهش نوسانات و تغییرات در چاپ تا آنجایی که امکان دارد از رنگهای CMYK ساخت یک سازنده  استفاده کنید.

-استانداردهای مقدار رنگ را براساس نوع کاغذ مورد استفاده از جمله مات، براق، سبک و غیره طبقه بندی کنید.  زیرا تأثیر یک نوع کاغذ بر تغییرات چاپی، بسیار کمتر از تأثیر مرکب و محلول سیستم آب است.

-کنترل دمای واحد مرکب زنی به حفظ یکدستی و انسجام رنگ (به ویژه در ماشینهای چاپ با نوردهای مرکب  متعدد) کمک میکند.

- معمولا تجهیزات اندازه گیری رنگ سازندگان مختلف، ممکن است در اندازه گیری یک رنگ یا مرکب مقادیر یکسان را نشان ندهند. به عنوان مثال تجهیزات اندازه گیری دستی مختلف ساخت یک سازنده نتایج متفاوت به نمایش میگذارند. به همین خاطر مشخصات هر دستگاه باید جداگانه شناسایی یا به اصطلاح انگشت نگاریprint Finger  شود و سپس این دستگاه تنها باید در یک چاپخانه مورد استفاده قرار بگیرد. سیستمهای اندازه گیری پیشرفته که روی خود ماشین چاپ تعبیه میشوند اغلب آنقدر هماهنگ هستند که هر کدام نتایج قابل مقایسه ای نشان میدهند ولی این نتایج ممکن است با نتایجی که تجهیزات دستی نشان میدهند متفاوت باشد.

-اطلا عات دقیق توسط کتابچه راهنمای استانداردسازی فوگرا و استاندارد ایزو 12647 در زمینه مدیریت رنگ  ارایه میشود.

" الستیکها و مرکبهای چاپ"

علاوه بر سطوح چاپ پذیر، الستیکها و مرکبها نیز نقش مهمی در تعیین افزایش میزان تنها  (Value Tone) در  تصاویر ترامه ایفا میکنند. به عنوان مثال میزان مرکب زنی یک بخش تنپلات ممکن است با استاندارد هماهنگ باشد  ولی میزان افزایش تنها(Value Tone) ممکن است بسیار بالا یا بسیار پایین باشد.  در چنین حالتی باز یا بسته کردن شیر مرکب (Slides ink)برای کاهش و افزایش ضخامت اولیه مرکب، کمکی نمی کند به ویژه هنگامی که تنظیم سایه روشنهای خاکستری (Balances Gray) و تنپلاتها در تصاویر به یک اندازه اهمیت داشته  باشند.

مقدار سختی یا فشارپذیری الستیکها بر افزایش مقدار تنها موثر است و از سوی دیگر محلول سیستم آب،  دمای مرکب، ویسکوزیته مرکب و مشخصات ویژه ای که هر سازندهای در تولید مرکب خود اعمال میکند نیز بر  افزایش مقدار تنها تأثیر میگذارد. در اکثر موارد بهتر است انتخاب نوع الستیک و مرکب را تا حد ممکن محدود کرده و فقط از دو یا سه نوع مرکب و الستیک در چاپخانه استفاده شود. از این طریق راحت تر میتوان به مقادیر استاندارد با قابلیت تولید مجدد و چند باره رسید.  پس از دستیابی به یک آمیزه مناسب از مرکب و الستیک باید تا حد ممکن از آن برای چاپ کارهای مختلف استفاده کرد تا از این طریق تعداد استانداردهای چاپی به پایین ترین حد رسیده و چاپخانه دار بتواند به راحتی آنها را کنترل کند.

تولیدکنندگان ماشینهای چاپ اغلب برای استفاده بهینه، پیشنهاداتی درباره انتخاب مرکب و الستیک ارایه میکنند. این توصیه ها را میتوان در کتابچه راهنمای استانداردسازی فوگرا نیز پیدا کرد. به طول معمول اولویت برای انتخاب این مواد مصرفی میزان تولید ماشین آلات چاپ است و بهای مواد در وهله دوم مورد توجه قرار میگیرد.

کاغذ و انواع آن

کاغذ پر هزینه ترین قسمت از یک محصول چاپی است و به طور معمول مشتریان و آژانسهای تبلیغاتی خود نوع کاغذ مورد استفاده را تعیین میکنند. البته انتخاب آنها بیشتر براساس عادت انجام میشود و نه آگاهی.  ولی از آنجا که تعداد تولیدکنندگان کاغذ بسیار زیاد است این مسأله میتواند مشکلات فراوانی ایجاد کند زیرا رفتار کاغذهای مختلف در ماشینهای چاپ متفاوت است. بسیاری از مشتریان حاضرند کاغذ خوب دیگری که بتواند کیفیت مشابه عرضه کرده و در عین حال کار تولید چاپی را تسریع کند نیز استفاده کنند.

برای بیشتر کارها علت ویژه ای وجود ندارد که استاندارد خاصی برای هر نوع کاغذ تعیین شود. تنها برای کارهایی که از  کیفیت بسیار بالا برخوردارند چنین شیوهای توصیه پذیر است. حدود 85 درصد از کاغذهای موجود در بازار را  میتوان به چند دسته محدود تقسیم بندی کرده و برای آنها استاندارد ارایه کرد. البته چنین دسته بندی نباید بر کار  چاپی نهایی تأثیر فراوان داشته باشد.

استاندارد ایزو 12647 براساس گلاسه یا غیرگلاسه بودن، سفیدی، گراماژ و مقادیر رنگ در آزمایشگاه کاغذها را  به پنج دسته تقسیم میکند:

• کاغذ گلاسه براق  شیمیایی (Wood Free, Glossy Coated)
• کاغذ گلاسه مات شیمیایی  (Wood Free, Matt Coated)
• کاغذ گلاسه رول  (Reel, Coated Glossy )
• کاغذ افست سفید بدون پوشش (White, offset Uncoated )
• کاغذ افست بدون پوشش با ته رنگ زرد (yellowish, offset Unc)

کاغذهای شیمیایی گلاسه و مات به طور معمول در یک گروه قرار میگیرند زیرا در بخش پیش از چاپ غالبا هیچ تفاوتی بین آنها قایل نمیشوند.

چنانچه چاپخانه با چند نوع کاغذ مشخص و محدود که از پیش کارآیی و کیفیت آنها محک زده شده است، کار کند مزایای فراوانی نصیبش میشود. این مزایا شامل موارد زیر میشود:

-کاهش تعداد توقف ماشین چاپ به خاطر مشکلات کاغذ

-برنامه ریزی و تولید بهتر و روانتر

-تحویل به موقع کار و جلب رضایت مشتری

-شرایط خرید بهتر از فروشندگان کاغذ

-ارایه تصویر بهتر از چاپخانه به مشتری به خاطر کارآیی بالاتر

استفاده از کاغذ نامرغوب به منظور کاهش هزینه ها نه تنها هزینه های اضافی دیگری به چاپخانه دار تحمیل میکند بلکه مشتری را نیز ناراضی میسازد.

نویسنده : اسکندر جهانبانی

منبع سایت نوفا