محسن دهقان فارسی

“مدرس زبان خوب” از آن مفاهیمی است که هر کسی از آن تعریف خود را دارد. و اگر بخواهیم ویژگی های یک مدرس زبان خوب را یک جا بیاوریم، شاید همه در یک نوشته نگنجند چرا که حرفه تدریس به صورت همزمان هم اجتماعی و هم روانی است. از ابعاد عاطفی، جسمی، عملی، سیاسی، رفتاری، تجربی، تاریخی، فرهنگی، معنوی، و شخصی که می‌تواند در ویژگی های یک مدرس زبان خوب موثر باشد نیز نباید غافل شد.

همه افراد دوست دارند در شغل خود موفق و عالی باشند. حرفه تدریس ممکن است بهترین و هیجان انگیزترین شغل جهان بوده و همینطور می‌تواند جزو مشاغل پر استرس نیز محسوب شود. یک مدرس حرفه ای، مدرسی است که از ابتدا تا پایان، آگاهانه در مورد فرآیند تدریس خود تصمیم گیری می‌کند. یک مدرس همچنین با همه نوع زبان آموز روبرو شده و می‌بایست فردی را هم که نسبت به یادگیری زبان انگلیسی انگیزه و علاقه ندارد را به وجد آورد. این توانایی که آن را می‌توان یک هنر نیز دانست مهترین ویژگی یک مدرس زبان خوب است.

با دانش آموزان خود صمیمی باشید.

یک مدرس زبان باید در سمینارها و شوراهای آموزشی برای بروز ماندن و آشنایی با شیوه های جدید آموزش یک زبان خارجی حضور داشته، با کتاب های مختلف آشنا باشد و بتواند بهترین آنها را شناسایی و کشف کند.

همه زبان آموزان خود را بشناسد، آنها را به اسم کوچک صدا کند تا محیطی دوستانه ایجاد شود طوری که زبان آموز حتی اگر با مشکلی مواجه شد، بتواند آن را با مدرس خود در میان بگذارد و در کلاس به خوبی حضور داشته باشد. اگر زبان آموزان مدرس خود را دوست داشته و با او احساس راحتی و صمیمیت کنند، علاقه ی بیشتر به آن درس پیدا خواهند کرد.

خود را به روز نگه دارید.

مدرس زبان باید در مورد موضوعات دیگری هم معلومات کافی داشته باشد و اطلاعات او تنها محدود به حیطه ی درس و تدریس نشود. حواس مدرس بیشتر به یادگیری زبان آموز باشد تا اتمام جدول درسی و مطمئن شود زبان آموزان وقتی از کلاس خارج می شوند به خوبی مطالب آن روز را یاد گرفته باشند.

از آموزش های چند رسانه ای استفاده کنید.

آموزش زبان نباید فقط دنبال کردن مطالب کتاب باشد بلکه دیدن فیلم، اختصاص زمانی به مکالمهو استفاده از واژگان جدید در مکالمه می تواند بسیار تاثیرگذار باشد و برای دانش آموزان نیز جذاب تر می باشد. آموزش کلمات هم با بازی ها و شیوه های مختلف از روش های ساده کار آمد تر خواهند بود و جنبه هایی از ویژگی های یک مدرس زبان خوب را بازرتر میکند . زبان آموزان در کلاس زبان نسبت به کلاس های دیگر زودتر خسته می شوند بنابراین باید به این نکته توجه کرد که به محض دیدن نشانه های خستگی در زبان آموزان، به آنها اجازه دهید استراحت کنند، کشش عضلانی داشته باشند و یا با یکدیگر بازی جذابی انجام دهید.

به دانش آموزتان جرات بدهید.

در اکثر مواقع در یادگیری زبان، بیشتر زبان آموزان از بروز اشتباه بخصوص زمان صحبت کردن، می ترسند. مدرس نباید اصلا زبان آموز را به دلیل اشتباه کردن مجازات کند و طوری با او برخورد کند که او جلوی دیگر زبان آموزان خجالت بکشد. بلکه باید برای او بهتر توضیح بدهد و با مثال یا روشهای دیگر او را متوجه جمله ی درست بکند. احساس ترس در یادگیری زبان به سرعت باعث دل زدگی زبان آموزان می شود و مدرس می تواند کمک بسیاری در حسی که زبان آموزان به یادگیری زبان پیدا می کنند، داشته باشد. شخصیت آنها مورد احترام است. حتما برای کوچک ترین جمله و کاری که درست و کامل انجام می دهند آنها را تشویق کنید و رضایت خود را از کارشان یا نوشته آنها نشان دهید. دقیق به صحبت ها و نوشته های آنها توجه کنید و اشتباهات آنها را یادداشت کنید.

ضمناً به طور آشکار از زبان آموزانی که توجه بیشتری به درس و قوانین کلاس دارند، قدردانی و تشکر کنید. این کار به خود شما هم انرژی زیادی می دهد.

بر جو کلاس مسلط باشید.

تسلط بر موقعیت و شرایط کار آسانی نیست، یک مدرس زبان خوب باید بتواند کلاس را مدیریت کند و کنترل کاملی بر کلاس داشته باشد. این بدین معناست که مدرس می بایست شرایط را به‌درستی درک و تحلیل کند.

منظم ولی در عین حال منعطف باشید.

این آیتم از آن دسته مواردی است که برقراری تعادل در آن بسیار سخت است، اما انعطاف‌پذیری با بی‌نظمی تفاوت زیادی دارد و این تفاوت تنها در نحوهٔ برخورد و کنترل آن است. در بسیاری از مواقع شما برای خود برنامه‌ای می‌چینید و این برنامه ممکن است در مرحلهٔ اجرایی به مشکلاتی بخورد.

هنر شما این است که بتوانید هم نظم کاری‌تان را رعایت کنید و هم بی‌نظمی‌هایی که به دلایل شرایط محیطی یا هر چیز دیگری به وجود آید را نیز به نحوی رفع‌ورجوع کنید.

یک مدرس زبان خوب تا حد امکان باید منظم باشد و کلاس را در یک ریتم مناسب جلو ببرد اما بعضی مواقع مشکلات ناخواسته‌ای به وجود می‌آید که باعث به‌هم‌ریختگی برنامه‌ها می‌شود. حال اینکه مدرس زبان با این قضایا چگونه برخورد می‌کند دقیقاً آن چیزی است که او را از بقیه متمایز می‌کند.

و در آخر …

تدریس زبان یک هنر است. یک مدرس زبان خوب حکم یک هنرمند را دارد که با رفتار، ظاهر، تیپ شخصیتی و گفتار و نحوهٔ تدریسش یک قاب هنرمندانه و زیبا می‌سازد. حتی با پوشیدن یک لباس زیبا و ظاهری آراسته می‌توان بر دانش‌آموزان تأثیر فوق‌العاده‌ای گذاشت.

به‌صورت کلی تسلط مدرس بر جو کلاس هم یکی از عوامل حرفه‌ای شدن یک مدرس است، یک مدرس اگر بتواند بر کلاس مدیریت خوبی داشته باشد و در یک‌راه منطقی و عقلانی کلاس را کنترل کند می‌تواند به‌سادگی بر زبان‌آموزان تأثیر بگذارد و به محبوبیت خوبی هم بین سایر مدرسین هم دانش‌آموزان برسد.