طراحی کاتالوگ ، طراحی بروشور تبلیغاتی در بالاترین سطح کیفیت بخشی از خدمات گروه هنری رنگ پنجم میباشد .
كاتالوگ یا كالانما یا بروشور کتابچه و یا دفترچه راهنمای کالا
یعنی فهرست و صورت كالاها یا خدمات
یعنی اطلاعات ارائه شده جزئی و ریزتر و حاوی شرح مختصات و ظرایف كالاها و یا خدمات مورد نظر
كاتالوگ در واقع راهنمای كالا و كالانامه محسوب می شود و حاوی فهرست كالاهای تولیدی توسط یك موسسه و كارخانه است و می تواند حاوی معرفی مشاغل و موسسه های خدماتی، اجتماعی و فرهنگی نیز باشد.
در یك كاتالوگ نام هر كالا، مدل، شماره یا شكل و تصویر مشخصات فنی و توضیحات ضروری آن کالا یا خدمات درج میگردد تا به خریدار در انتخاب بهتر كمك كند.
بعضی كاتالوگ ها برای سفارش خرید در دسترس مردم قرار داده می شوند تا اجناس مورد نیاز خود را مطابق لیست كاتالوگ از فروشگاههای مورد نظر درخواست كنند.
به طور مثال: یک کارخانه دارو سازی برای معرفی محصولات خود کاتالوگ محصولات را (معمولا با برجسته نمایی در تأثیر گذاری) برای پزشک ها و داروخانه ها ارسال مینماید، و همین تولید کننده بروشور هر محصول را برای معرفی نحوه استفاده، معرفی ممنوعیت های استفاده در موارد خاص و همین طور عوارض جانبی، راه های درمان در صورت استفاده نادرست و… در بسته بندی هر محصول قرار میدهد.
در طراحی کاتالوگ عموماً از تصاویر و طراحی های جذاب جهت معرفی بهتر استفاده می شود.
در ایران معمولاً به اشتباه تمامی راهنماهایی را که به صورت کتابچه و یا با کیفیت کاغذ و چاپ مناسب تهیه شده باشند را کاتالوگ مینامند و تمامی راهنماهایی را که به صورت یک برگی و یا چند لتی، که با استفاده از کاغذهای نازکتر تهیه شده باشند را بدون توجه به محتوای آن بروشور می نامند.
طراحی کاتالوگ ، مجله، بروشور اصول خاص خود را دارد. همچنین، نرم افزارهایی برای طراحی وجود دارد که به صورت پیش فرض قالب آماده کالانماها را دارد و کاربران می توانند از آنها استفاده کنند.طراحی کاتالوگنوعی از تبلیغات در عرصه تولید، تجارت و خدمات می باشد که می تواند در برقرار کردن ارتباط مستقیم و چگونگی انتقال مفاهیم و تبادل اطلاعات به مخاطب، نقش به سزایی داشته باشد.
از خلق و طراحی کاتالوگ درجهان تبلیغات مدت زیادی نمی گذرد در اواسط قرن بیستم انسان صنعتی با جامعه سرمایه داری آن زمان، لحظه ای توانست از طراحی کاتالوگ و طراحی بروشور تبلیغاتی به عنوان یک وسیله تبلیغاتی استفاده کند که دیگر ابزارها و فکرهای گذشته چون اطلاعیه ها و تراکت های تک رنگ و معرفی های حضوری و لفظی جوابگوی نیاز تولید کنندگان نبودند. به ناچار برای به وجود آوردن انگیزه، رقابت و معرفی بازار تولید و محصولات عرضه شده به بازار، اقدام به خلق شیوه نوینی از پدیده های گرافیک کردند تا " مخاطبان " بتوانند در فرصت مناسب و با شرح و تصاویری که در این وسیله تبلیغاتی درج شده بود با تولیدات و خدمات عرضه شده آن مرکز آشنا شوند. به وجود آمدن تنوع در تولیدات برای جامعه مصرفی و شکوفایی صنعت نو پای بعد از جنگ جهانی دوم، عرصه تبلیغات را چنان تحت تاثیر قرار داد که دیگر محصول تولید شده بدون تبلیغات وسیع، جایی در بازار آن زمان نداشت. به ناچار رفته رفته برای هدایت افکار وسیع جامعه باید چاره ای اندیشید تا با روش جدیدتری بتوان بازار موجود را از دست رقبا ربود و این امر مهم نیاز به نو آوری در عرصه گرافیک را باعث شد. طراحی کاتالوگ و ساخت آن وسیله خوبی بود تا مخاطبان بتوانند راغب به خواندن و دیدن تصاویر در جهت آشنایی بیشتر با محصولات تولید شده در وقت و زمان کمتری باشند. شناخت تولید چه از لحاظ کمی و چه از لحاظ کیفی، معرفی شاخه های مختلف تولید، معرفی ساختار و مشخصات فنی از طریق متن نوشتاری، ارتباط تصویری مخاطب با محصولات و یا خدمات ارائه شده و… همه و همه از عملکردهای سنجیده کاتالوگ بود. در اوایل تنظیم ، خلق و طراحی کاتالوگ شکل آن به صورت یک برگه پشت و رو بود که بیشتر به تراکت شبیه بود ولی روی جلد آن حال و هوای پوستر داشت. در اوایل سال های ۱۹۷۰ میلادی ابعاد آن به صورت استاندارد ۳۰×۲۱ در کشور فرانسه تعریف شد. طبق این تعریف طراحی کاتالوگ ها معمولاً از دو برگ بیشتر هستند و علاوه بر بیان تصویری از متون نوشتاری جهت معرفی و جذب و هدایت مخاطبین استفاده می شود. مهمترین دلیل برای استفاده از کاتالوگ همانا قادر ساختن افراد جامعه برای شناخت تولیدات و خدمات " بدون نیاز به واسطه " و رویت محصولات و مطالعه آن در «فرصت مناسب» به جهت قابل " حمل و نقل " بودن و همچنین جایگزینی مناسب برای پوستر و دیگر موارد تبلیغاتی است.
طراحی کاتالوگ غالباً به دو صورت معرفی می شوند:
- یا وسیله ای برای معرفی یک محصول یا خدمت از چندین محصول یا خدمات عرضه شده می باشند. (تک محصولی)
- یا وظیفه معرفی چندین محصول یا خدمات جدید با عملکردهای مختلف را بر عهده دارد. (چند محصولی)
آنچه باید در طراحی کاتالوگ خوب منظور شود:
- خلاصه ای از معرفی نام و عملکرد کارخانه تولیدی و شناساندن فعالیت ها در شروع مباحث کاتالوگ.
- معرفی امتیازات و رتبه های تولید (استاندارد— ایزوهای موجود) و…
- معرفی هر چه بیشتر در خصوص جدیدترین و بهترین ساخته ها و خدمات.
- ارائه اطلاعات و راهنمایی صحیح مخاطبان با استفاده از درج مشخصات فنی— خدمات ارایه شده— قابلیت های خاص و وجه تمایز آن نسبت به تولیدات متشابه، چه در تولیدات گذشته کارخانه و یا آنچه در بازار فعلی موجود می با شد.
- وجود تصاویر و متون نوشتاری در کاتالوگ میزان تصمیم گیری و انتخاب صحیح را برای مخاطب سهل و آسان می کند و اوست که با دیدن و خواندن موارد فوق به زمان انتخاب و تصمیم خود سرعت می بخشد.
- کاتالوگ دید مقایسه ای به وجود می آورد. بدین صورت که مخاطب و یا مخاطبین از بین چند محصول معرفی شده به جهت مدل— کیفیت— کاربری— استحکام و از همه مهم تر هزینه برنامه ریزی شده جهت خرید و غیره، بتواند یکی را که با شرایط او سازگار است انتخاب و خریداری کند
- با درج آدرس، تلفن و آدرس اینترنتی، بتواند شناخت بیشتر را برای مخاطب فراهم کند.
از ویژگیهای طراحی کاتالوگ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قابل حمل بودن و مطالعه آن در زمان فراغت.
- خلاصه گویی و پرهیز از هر نوع افراط در توضیح بیش از اندازه موارد درج شده در کاتالوگ.
- ارتباط برقرار کردن بدون واسطه با مخاطب.
- ترکیب تصویر با متن در جهت شناخت بیشتر مخاطب.
- با توجه به فرصت مناسب مخاطب جهت مطالعه کاتالوگ، انتخاب دقیق و سنجیده را برای مخاطب مهیا می کند.
- طراحی کاتالوگ هابه جهت انتقال اطلاعات و موارد ذکر شده در بالا نسبت به پوستر و تراکت فراتر و سنجیده تر عمل می کند.
هدف از طراحی کاتالوگ :
- دادن آگاهی های لازم و ضروری به مخاطب، كه ضمن معرفی كالا و خدمات، نقش و هدف تبلیغ هم دارد كه باعث تصمیم گیری می شود.
- اثر تبلیغاتی و تاثیر کاتالوگ و بروشور بسیار است و در انتخاب و تغییر سلیقه مخاطب نقش بسیار دارد.
- كاتالوگ ها حاوی اطلاعاتی از قبیل اندازه، رنگ، وزن، قیمت، شیوه نگهداری و ویژگی های مورد نیاز مخاطبان است و جواب سوالهای مخاطبان را می دهد.
قطع طراحی کاتالوگ :
قطع کاتالوگ مثل بروشور و كتاب متنوع است و برای سهولت مخاطبان در انتخاب كالا و خدمات برخی ساده، برخی لوكس است و باید به نحوی طراحی شود كه سریع اطلاعات لازم را در اختیار مخاطب قرار دهد.
قطع کاتالوگ مثل بروشورو كتاب متنوع است و برای سهولت مخاطبان در انتخاب كالا و خدمات برخی ساده، برخی لوكس است و باید به نحوی طراحی شود كه سریع اطلاعات لازم را در اختیار مخاطب قرار دهد.
در واقع در طراحی کاتالوگ و طراحی بروشور تبلیغاتی بیشتر به جنبه های تبلیغاتی و جذب مشتری محصول پرداخته می شود تا جنبه های فنی و ویژگی های فنی کالا. تولید یک محصول عالی یا ارائه خدمات بی نظیر، معرفی شرکت تولید کننده، طیف محصولات، تاریخچه و توضیحات بیشتر در مورد کالا یا خدمات، دست به دست هم می دهند تا فروش انجام شده و تجارت شما گسترش یابد. بروشور که به معنای جزوه و دفترچه است، به محصولی گفته می شود که توضیحات جامع و کاملی در مورد یک موضوع یا فرایند ارائه کند، که با مجموعه ای از تصاویر تکمیل می شود.
بروشور
معمولاً دارای جلد (رو و پشت) است و به صورتهای گوناگون قابل
صحافی
و ارائه است. یکی ویژگیهای مهم بروشور قابلیت تغییر ابعاد در هنگام ارائه و استفاده است. این ویژگی در کمتر محصول
گرافیکی
دیگری ، مانند پوستر، به چشم می آید و بدین معنی که در هنگام ارائه یک
بروشور
، این امکان وجود دارد که ابعاد آن ۲۰×۱۰ سانتیمتر باشد ولی در هنگام استفاده از آن، ممکن است ابعاد این محصول به ۲۰×۶۰ سانتیمتر افزایش یابد. این ویژگی به طراح اجازه می دهد حجم بسیار زیادی از اطلاعات بصری را بدون ایجاد آشفتگی و ازدحام در محصول گذاشته و به مخاطب ارائه دهد.
طراحی بروشور تبلیغاتی کتابچه و یا راهنمای معرفی جزئیات کالا، خدمات، امکانات و… می باشد که از طرف تولیدکننده و یا ارائه دهنده به مصرف کننده و یا مشتری برای معرفی دقیق و راهنمایی در استفاده ارائه می گردد.
ارائه بروشور به مخاطب (ولو برای مدتی کوتاه) این اجازه را می دهد تا فرد زمان بیشتری جهت تجزیه و تحلیل محصول/ فرایند، نسبت به دیگر انواع گرافیک در اختیار داشته باشد. بروشور به مانند یک نقشه راهنما در ارتباط با موضوع مورد توضیح عمل کرده و دقت مخاطب در مورد مطالب منعکس شده را بالا میبرد. به دلیل کم حوصلگی مخاطبان امروزه و توقع انتقال سریع مطلب، بروشور بیشتر برای کالاهای مصرفی و موضوعات خدمات ضروری می تواند طراحی و ارائه شود. امروزه به دلیل کاهش دور ریز کمتر کاغذ/مقوای مصرفی قطع متداول بروشور A4 یا A5 است. ولی بصورت کلی بسته به موضوع و مخاطب و حجم تصاویر و نوشتار، ابعاد و اندازه ی آن متغیر است.
بروشور به یکی از اشکال زیر طراحی و ارائه می شود:
- الف— بروشورهای لتی. (لت به هر برگ بروشور که به برگ دیگر اتصال دارد گفته می شود)
- ب— بروشورهای فرمی
- پ— بروشورهای اسلیپ کیس
بروشورهای لتی
، بروشورهایی هستند که صفحات آن بر روی هم تا می خورند و در نهایت بصورت مجموعه ای از صفحات تا شده در اختیار مخاطب قرار می گیرد. ویژگی اصلی این
بروشورها
عدم نیاز به دوخت صفحات به یکدیگر است. صحافی آنها با خطوط تاخور انجام می پذیرد.
نحوه ی تا خوردن صفحات بر روی هم بصورتهای زیر قابل انجام است:
- تا خوردن بروشور بصورت رو به پشت باشد که در این صورت به آن، بروشور آکاردئونی گفته می شود. در حالت آکاردئونی پهنای لت ها معمولا هم اندازه تعیین می شوند.
- یک صفحه بر روی صفحه کنار خود تا شده، سپس دو صفحه بر روی صفحه کناری تا می شوند و این حرکت در همان جهت تاخور اول ادامه پیدا می کند. این بروشورهای لتی را می توان دربی یا تودلی نیز گفت. در این حالت تودلی معمولا لت هایی که بر روی لت دیگری تا می شوند، در پهنا بدلیل جلوگیری از قوس برداشتن و به اصطلاح شکم کردن بروشور به هنگام تا خوردن و بسته شدن کمی کوچکتر تعریف می شوند.
- علاوه بر دو حالت ذکر شده در نحوه ی چیدمان صفحات بروشورهای لتی، شیوه های ابتکاری دیگری نیز قابل ارائه هستند که ممکن است تلفیقی از یکدیگر باشند.
تعداد صفحات و محل ارائه بروشور از جمله موارد تعیین کننده جهت انتخاب حالت تا خوردن
بروشور
است. بروشورهایی را که دارای تعداد صفحات کم هستند و معمولاً در نمایشگاه ها ارائه می شوند، به حالت لتی طراحی و عرضه می کنند. در بروشورهای فرمی، حالت چیدمان صفحات مانند نشریه یا کتاب است. تفاوت عمده ی بروشورهای فرمی و بروشورهای لتی در این است که در بروشورهای فرمی دیدن تمام صفحات در کنار یکدیگر امکان پذیر نیست و صفحات در قسمت عطف به یکدیگر متصل اند. در حالی که در بروشورهای لتی شما امکان دیدن نیمی از صفحات
بروشور
را در یک دید خواهید داشت.
تفاوت دیگر این دو نوع
بروشور
این است که بروشورهای فرمی در بیشتر موارد ته دوخت می شوند. این دوخت میتواند با مفتول های فلزی/منگنه انجام می گیرد. بروشور معمولا دارای جلد است. طراحی جلد مخصوصاً در بروشورهای لتی که باید جلد رو و جلد پشت جدای از نحوه تا خوردن، با ایجاد فضای لازم قابل تشخیص باشند، بسیار حائز اهمیت است. نام موضوع، نشانه ی آن موضوع، تصویر یا تصاویر مرتبط که می توانند جنبه ی مفهومی/ تزئینی داشته باشند و شعار
تبلیغاتی
مواردی هستند که معمولاً روی جلد قید می شوند. معمولاً نشانی در روی جلد بروشور قید نمی شود. توضیحات نوشتاری متن به هیچ عنوان نباید از روی جلد آغاز شود. نشانی و در بسیاری موارد تکرار عنوان موضوع و نشانه مواردی هستند که در پشت جلد نیز ذکر می شوند. بروشورهای اسلیپ کیس
بروشورهایی
هستند که جلد آنها بصورت یک
فولدر
یا پوشه ساخته می شوند و صفحات داخل آن بطور مجزا و جدا از یکدیگر تهیه می شوند، سپس این صفحات در داخل جلد یا همان فولدر قرار می گیرند. جنس جلد در بروشورهای اسلیپ کیس نسبت به صفحات داخل ضخامت بیشتری میتواند داشته باشد. به دلیل عدم اتصال صفحات متن و جلد، در صورتی که نیاز به جایگزین کردن متن جدید باشد، این امر براحتی امکان پذیر خواهد بود.
پامفلت و لیف لت از گونه های دیگر بروشور هستند
پامفلت، بروشوری است که دارای صفحات اندک است و جنس کاغذ جلد و صفحات داخل آن از کاغذهای گرماژ کم انتخاب می شود. مانند اکثر دفترچه های راهنمای کالاهای مصرفی. لیف لت نیز به برگه های کوچکی اطلاق می شود که درون بسته بندی ها، مانند بسته های دارو، قرار می گیرند و توضیحات لازم را ارائه می دهند انتخاب قطع و تعداد صفحات بروشور همچون تمامی گونه های گرافیک بر اساس حجم مطالب نوشتاری و تصویری و نیز مخاطب مشخص می شود.
بدلیل تعدد صفحات و فضای قابل توجه، و در دید نبودن تمامی حجم مطالب تصویری و نوشتاری بروشور این امکان را به مشتری می دهد که موضوع خود را به دو یا چند زبان ارائه کند. در نگاه کلی اطلاعات بروشور شلوغ و آزار دهنده به نظر نمیرسد. موضوع بسیار مهم در طراحی بروشور حفظ هماهنگی در تمامی صفحات بروشور است. این هماهنگی می تواند از طریق اجرای لی اَوت مناسب، به کار گیری عنصر بصری مشترک در صفحات و یا بکار بردن رنگ های هارمونیک انجام پذیرد.
در انتخاب اندازه ی تصاویر در بروشور به سه عامل مهم زیر میباست توجه نمود:
- اهمیت تصویر
- کیفیت تصویر
- وسعت سطحی که لازم است پوشیده شود
بروشورهایی
که تعداد صفحات کمی دارند، نیاز به شماره صفحه ندارند ولی بروشورهایی که تعداد صفحات زیادی دارند و یا بخش خاصی از بروشور امکان دارد مورد نیاز کاربر باشد، درج شماره صفحه چه با اعداد و چه با حروف الزامی است. روشن است که در این
بروشورها
ایجاد صفحه فهرست در
بروشور
لازم می باشد.
جهت بالا بردن زیبایی بصری بروشور بهتر است متن و نوشتار موجود در بروشور با یک یا حداکثر دو نوع فونت نوشته شود، برای ایجاد تفاوت، تنوع و همچنین مشخص کردن برخی متون از جمله تیترها، تیترهای فرعی، نشانی و غیره در
بروشور
میتوان از قابلیت «ایرانیک» و یا استفاده از حروف سیاه و نازک همان فونت بهره برد.
بدیهی است در بعضی موارد که موضوع طرح شده در
بروشور
نیازمند تنش تحرک بیشتری است، استفاده از چندین
فونت
در نوشتار می کمک رسان باشد. ولی باید توجه داشت که در همین زمان نیز فونت های به کار گرفته با هم میباست سنخیت داشته باشند.