یکی از موارد مهمی که در بحث روانشناسی محیطی مطرح میشود، روانشناسی رنگها است.
ما در بحث روانشناسی رنگها ابتدا به این سوال پاسخ دادیم که چرا برخی از ما بعضی رنگها را بیشتر از رنگهای دیگر دوست داریم.
پس از طرح این سوال، برای اینکه بتوانیم با ادبیات تخصصی رنگ صحبت کنیم، لازم بود که رنگها و ترمینولوژی مربوط به آنها را بشناسیم.
یکی از نخستین مواردی که باید در مورد آن صحبت کنیم، مدل های رنگی هستند.
در بحث رنگها و روانشناسی رنگ ها، مدل های رنگی متعددی وجود دارند و بسته به نیاز، مورد استفاده قرار میگیرند.
در این درس اشارهای بسیار مختصر به دو مدل رنگی RGB و مدل رنگی CMYK خواهیم داشت.
مدل رنگی RGB بر اساس رنگهای نور و مدل رنگی CMYK بر اساس رنگهای مایع یا جوهر یا چاپ، طراحی و تعریف شده است.
مدل رنگی RGB زمانی رایج شد که صفحه های نمایش الکتریکی و الکترونیکی (تابلوهای بزرگ شهری، تلویزیون ها، صفحات مانیتور، موبایل، تبلت و …) رایج شدند.
با مراجعه به نرم افزارهای فتوشاپ، مایکروسافت وورد، اکسل، پاورپوینت یا عموم نرم افزارهایی که واسط گرافیکی دارند، این امکان را دارید که با ترکیب رنگهای قرمز و سبز و آبی، رنگ مورد نظر خود را بسازید.
در شکل زیر ما در ووردپرس، خواستهایم ترکیب رنگ سبز متمم را ایجاد کنیم:
در عموم نرم افزارها، شدت رنگ بین ۰ تا ۲۵۵ تعیین میشود. ۲۵۵ به معنای حداکثر استفاده از نور و ۰ به معنای استفاده نکردن از نور است.
ما سبز متمم با با ترکیب ۱۵۳ واحد نور سبز (G) و ۵۱ واحد نور آبی (B) ایجاد میکنیم و از نور قرمز (R) هم استفاده نمیکنیم.
عددی که در پایین میبینید (#۰۰۹۹۳۳)، ترکیب همان رنگها را در مبنای شانزده (هگزادسیمال) نشان میدهد:
- ۰۰ مربوط به قرمز (R)
- 99 در مبنای شانزده (=۱۵۳ در مبنای ده) برای شدت نور سبز (G)
- 33 در مبنای شانزده (=۵۱ در مبنای ده) برای شدت نور آبی (B)
معمولاً در سیستم RGB از اعداد مبنای شانزده به این ترتیب استفاده میشود: RRGGBB
اگر هر سه رنگ را با شدت ۲۵۵ (FF) مخلوط کنیم رنگ سفید را خواهیم داشت: #FFFFFF
اگر هر سه رنگ را با شدت برابر اما کمتر از ۲۵۵ مخلوط کنیم درجات مختلف خاکستری را به دست میآوریم (مثلاً #۷۷۷۷۷۷)
و اگر سه رنگ را به اندازهی صفر (یعنی هیچ) با هم مخلوط کنیم، رنگ سیاه را خواهیم داشت.
احتمالاً الان برای شما واضح است که چرا به مدل RGB، مدل افزایشی رنگها میگوییم.
ماجرای رنگ روی کاغذ یا اشیاء (رنگی که به جای فوتون نور، با رنگ مایع یا دانههای رنگی ایجاد میشود) بسیار متفاوت است.
فرض کنید در کنار خیابان لولهای را میبینید که با رنگ آبی، رنگ آمیزی شده است:
نور محیطی به لولهها میتابد و سپس منعکس میشود و به چشم شما میرسد.
رنگ آبی روی لوله، همهی مولفههای رنگی دیگر موجود در نور محیط را جذب میکند و فقط قسمت آبی را جذب نمیکند و به سمت شما منعکس میکند.
پس میتوانید تصور کنید که اگر سه رنگ مایع آبی و قرمز و سبز را با هم مخلوط کنید، بر خلاف ترکیب نورهای رنگی، این بار رنگ سفید نخواهید داشت، بلکه چیزی نزدیک به رنگ سیاه خواهید داشت. چون هر کدام بخشی از نور را جذب میکنند و در نهایت، هیچ چیزی به چشم شما نمیرسد.
با توجه به این توضیحات، میتوانید حدس بزنید که چرا به مدلهای رنگی که بر اساس رنگدانهها و رنگهای مایع تعریف میشوند، مدل کاهشی میگویند. چون هر رنگی، بخش از رنگهای نور را جذب میکند و کاهش میدهد.
در دنیای چاپ (به عنوان یکی از فراگیرترین کاربردهای رنگ) از رنگهای پایهی آبی و قرمز و سبز استفاده نمیشود (این رنگها بیشتر پایهی الکترونیکی دارند و تولید آنها در طبیعت چندان ساده نیست).
بلکه از چهار رنگ دیگر استفاده میشود (CMYK):
حالا دیگر احتمالاً میتوانید تصور کنید که چرا اصطلاح چاپ چهار رنگ را زیاد میشنویم.
در حالت تئوریک، فرض بر این است که اگر فیروزهای و ارغوانی و زرد با هم مخلوط شوند، رنگی بسیار تیره یا سیاه ایجاد میشود. اما در عمل، این رنگ بادمجانی خواهد بود و مشکی کامل نیست.
بنابراین، در صنعت چاپ، برای اینکه رنگ مشکی واقعی ایجاد شود، از رنگ مشکی مستقل استفاده میشود (وقتی رنگ مشکی با شدت و درخشش مناسب ایجاد نمیشود، گاهی میشنویم که میگویند: رنگ مشکی، بور شده است و مشکی کامل نیست).
بر خلاف دنیای دیجیتال که شدت نور رنگها (و خیلی چیزهای دیگر) را از ۰ تا ۲۵۵ شمارهگذاری میکنند، در دنیای چاپ، غلظت رنگ را بین صفر تا صد تعریف میکنند.
حالا میتوانید یکی از دشواریهای صنعت چاپ را تصور کنید. رنگی که روی مانیتور میبینیم با ترکیب قرمز و آبی و سبز درست میشود. وقتی طراح و گرافیست و ناشر کتاب و کاتالوگ، طراحی را روی صفحه نمایش میبینند، بر اساس مدل RGB خواهند دید (حتی وقتی ظاهراً آنها را در فتوشاپ یا جای دیگر بر اساس CMYK تعریف و تعیین کنند).
اما رنگی که بعداً چاپ میشود با استفاده از ارغوانی و فیروزهای و زرد و سیاه ایجاد میشود.
اینجاست که ماجراهای پیچیدهی کالیبراسیون مانیتور و ناظر چاپ و انتخاب رنگ مناسب و دهها ماجرای دیگر مطرح میشود که خارج از بحث ماست.
آنچه برای ما مهم است این است که از این به بعد در متمم وقتی از رنگها حرف میزنیم و داخل پرانتز مثلاً (EEFF23) را مینویسیم، شما بدانید دقیقاً از چه رنگی صحبت میکنیم.
تمرین درس مدل رنگی RGB و مدل رنگی CMYK:
تمرین اول:
اگر از قبل، با مدلهای رنگی آشنایی نداشتهاید یا دست شما در فتوشاپ و پاورپوینت و نرم افزارهای مشابه روان نیست، میتوانید به سایت زیر سر بزنید و کمی رنگ بازی کنید تا شهود بهتری نسبت به مدل RGB داشته باشید:
تمرین دوم:
اگر سایتهای آنلاین دیگری میشناسید که میتوانند در زمینه درک بهتر رنگهای RGB و CMYK (از طریق ترکیب رنگها و نمایش آنها و نامگذاری و موارد مشابه) کمک کنند، ممنون میشویم که آنها را به دوستان دیگر خود معرفی کنید.
تمرین سوم:
با توجه به اینکه دیگر میدانیم، یه صورتی یا یک بنفش یا یک قرمز، نداریم و درجات مختلفی از آنها داریم، خوشحال میشویم اگر رنگ مورد علاقه خودتان را در قالب RGB برای ما بنویسید. ما هم به این شکل سلیقهی شما را بهتر یاد میگیریم و تا حد امکان در متمم لحاظ میکنیم.
فعلاً به مدل های رنگی دیگر مانند HSL، فکر نکنید. در مورد مدلهایی مانند پنتون هم که در دنیای امروز برای استانداردسازی رنگها مورد استفاده قرار میگیرند، در آینده صحبت خواهیم کرد.
شما تاکنون در این بحث مشارکت نداشتهاید.
برخی از دوستان متممی که به این درس علاقه مندند:
,
,
,
,
ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری روانشناسی رنگها به شما پیشنهاد میکند:
سری مطالب حوزه
روانشناسی رنگها
برخی از سوالهای متداول درباره متمم
متمم چیست و چه میکند؟ (+ دانلود فایل PDF معرفی متمم)
متمم مخففِ محل توسعه مهارتهای من است؛ یک فضای آموزشی آنلاین برای بحثهای مهارتی و مدیریتی.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به صفحهی درباره متمم مراجعه کنید.
چه درسهایی در متمم ارائه میشوند؟
ما برای هر یک از درسهای متمم، یک نقشه راه داریم که به یادگیری آن درس کمک میکند.
میتوانید با مراجعه به صفحه نقشه راه یادگیری، عنوان درسهای مختلف متمم را ببینید.
همچنین میتوانید دوره MBA متمم را ببینید.
هزینه ثبتنام در متمم چقدر است؟
شما میتوانید بدون پرداخت پول در متمم به عنوان کاربر آزاد عضو شوید. اما به چیزی در حدود نصف درسهای متمم دسترسی خواهید داشت.
پیشنهاد ما این است که پس از ثبت نام به عنوان کاربر آزاد، با خرید اعتبار به کاربر ویژه تبدیل شوید.
اعتبار را میتوانید به صورت ماهیانه (۲۷ هزار تومان)، فصلی (۷۰ هزار تومان)، نیمسال (۱۱۸ هزار تومان) و یکساله (۲۱۰ هزار تومان) بخرید.
برای اطلاعات بیشتر لطفاً به صفحهی ثبت نام مراجعه کنید.
آیا در متمم فایلهای صوتی رایگان هم برای دانلود وجود دارد؟
مجموعه گسترده و متنوعی از فایلهای صوتی رایگان در رادیو متمم ارائه شده که میتوانید هر یک از آنها را دانلود کرده و گوش دهید.
با متمم همراه شوید
آیا میدانید که فقط با درج نام کاربری و ایمیل خود میتوانید به جمع متممیها بپیوندید؟